آداب معاشرت در قرآن

از آنجايي كه آدمي بالطبع موجودي اجتماعي است و به صورت اجتماعي زندگي مي كند و زندگي فردي آن تقريبا امكان پذير نمي باشد آداب معاشرت و روابط اجتماعي در اسلام داراي اهميت مضاعفي است و قرآن كتابي است كه براي هدايت بشر آمده لذا در تنظيم روابط بين انسان و خدا ، انسان با طبيعت و انسان با انسانهاي ديگر او را ياري مي كند و به بيان دستوراتي براي تحسين روابط اجتماعي مي پردازد كه اين آداب گاهي جنبه حقوقي دارد و گاهي جنبه اخلاقي ما بنا داريم در اين رساله آداب معاشرت را مورد بررسي قرار داده ، شأن نزول ، نظرات مفسران و رواياتي كه در بيان آيات آمده است را مورد كنكاش قرار دهيم .

اهميت و ضرورت موضوع

انسان در همه عرصه ها به روابط و معاشرت با يكديگر نيازمند است ، اقتصاد ، سياست و ... در برقرري ارتباط در اين حوزه ها به معاشرت مي پردازد و اكنون سوال اساسي آن است كه چگونه بايد اين ارتباط انجام بپذيرد از آنجا كه همه در عرصه هاي مختلف نيازمند به ارتباط و معاشرت هستند و بايد اين معاشرت و ارتباط بر طبق دستور دين و قرآن باشد و پژوهش در اين موضوع ضروري است و اهميت بسياري دارد ما در اين رساله به اين موضوع مي پردازيم .

انگيزه انتخاب موضوع

با توجه به اينكه در معاشرتها خيلي از مسائل رعايت نمي شود و از سوي ديگر اسلام به آداب معاشرت صحيح تأكيد كرده است ما به بررسي اين مساله مي پردازيم و اميدواريم كه در رفع مشكلات اجتماع مؤثر باشيم .

پيشينه موضوع

چون معاشرت و ارتباط از آغاز خلقت انسان بين افراد رايج بوده است قرآن به عنوان كتاب هدايت ، در آيات زيادي به آن پرداخته است . همچنين در روايات نبوي هم از آن بحث شده است بدين روي اين دو ، منبع مهم براي بررسي مسائل مورد بحث ما شناخته مي شوند . در تبيين پيشينه بايد نخستين پيشينه ها را در موضوعات مطرح شده در كتب تفاسير و كتب اخلاقي جستجو نمود كه به تدريج در اين مورد كتب مستقلي تأليف يافته است و در دوران اخير نيز اين موضوع بيشتر مورد توجه قرار گرفته است كه مي توان به برخي از كتب مستقل در دوران معاصر اشاره نمود . ازجمله : اخلاق معاشرت ( جواد محدثي ) ، اخلاق و معاشرت در اسلام ( علي قائمي )